Een wankel evenwicht
Ieder mens streeft ernaar zich waardig te voelen. Waardigheid is de som van regie en externe erkenning voor dat wat je doet.
Waardigheid = regie + erkenning
De uitkomst van deze som bepaalt hoe waardig mensen zich voelen, waarvan het optimum per persoon en situatie verschilt. Er is geen universele succesformule voor waardigheid.
Regie
Regie is de mate waarin iemand zelf de touwtjes in handen heeft en zelf kan handelen wat bijdraagt aan de ervaring van waardigheid. In de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking zal hier in de toekomst meer ruimte voor worden geboden. Het is echter niet zo dat meer zelfbeschikking automatisch tot meer waardigheid leidt. Op een balans waar aan de ene kant te veel en aan de andere kant nauwelijks ruimte is voor regie, zit een positieve ervaring in het midden. Te veel ruimte voor regie leidt namelijk tot hulpeloosheid, te weinig ruimte tot betutteling.
Erkenning
Erkenning voor dat wat je doet, heeft een positief effect op de ervaring van waardigheid. Maar ook hiervoor geldt dat veel erkenning niet automatisch leidt tot waardigheid. Te veel erkenning kan tot een kleinerende ervaring leiden. Terwijl te weinig erkenning je een ondergewaardeerd gevoel kan geven. Wederom balanceert de ultieme ervaring in het midden.
* In 2015 onderzochten Beatrijs Voorneman, Lotte Jacobse (beide Reframing Studio) en ondergetekende in opdracht van Amerpoort hoe technologie de zelfstandigheid van mensen met een lichte tot matige beperking kan vergroten. Daarvoor werd eerst onderzocht hoe de context van deze mensen er in 2020 uit zou zien. Hierbij werd de wetenschappelijk onderbouwde Reframing Methodiek gehanteerd. Op basis van interviews met cliënten, familie, begeleiders en experts, literatuurstudie en meeloopdagen ontstonden er 10 clusters die elk een facet beschrijven van de toekomstige context van mensen met een lichte tot matige verstandelijke beperking.
Uiteindelijk leidde het onderzoek tot een aantal kansrijke concepten, waarvan VraagApp er een was. Deze app biedt mensen met een cognitieve beperking de mogelijkheid om alledaagse vragen te stellen aan een community van vrijwilligers. VraagApp is vanaf september 2017 verkrijgbaar.
De 10 clusters zullen over een aantal weken verspreid als blog verschijnen:
- Het ping pong perspectief
- Lost in translation
- Doing good is hip
- De formule van waardigheid
- Structuur als een kaartenhuis
- De maatschappij sluit jou buiten en jij sluit de maatschappij buiten
- De transitie van het vangnet
- De toekomst is nu
- Trots ervaren
- De flexibele samenleving
—————
Iedere week blog ik over de ontwikkelingen rond VraagApp. Kijk voor een overzicht van alle blogs op www.vraagapp.nl/nieuws of op mijn linkedin-profiel.